Ewidencjonowanie operacji kredytowych

Udzielanie kredytu jest podstawową czynną operacją bankową. Operacje kredytowe można klasyfikować pod kątem płynności i metod udzielania kredytów, co wpływa na sposób ich ewidencjonowania. W pierwszym przypadku decyduje okres na jaki bank udziela kredytu, a polskie banki przyjmując to kryterium rozróżniają kredyty krótkoterminowe (do 1 roku), kredyty średnioterminowe (od 1 roku do 3 lat) i kredyty długoterminowe (powyżej 3 lat). Poszczególne rodzaje kredytów są ewidencjonowane na odrębnych rachunkach kredytowych, nazywanych także rachunkami pożyczkowymi. Operacje kredytowe przebiegają w korespondencji z tymi rachunkami prowadzonymi dla każdego kredytobiorcy. Zależnie od metody udzielania kredytu może on być wykorzystany nie tylko w odrębnym rachunku kredytowym, ale także bezpośrednio w rachunku bieżącym.

Metody udzielania kredytów nie pokrywają się z rodzajami kredytów, chociaż kredytów inwestycyjnych średnio- i długoterminowych banki udzielają z reguły w odrębnym rachunku kredytowym. Kredyty krótkoterminowe bywają udzielane zarówno w rachunku kredytowym jak i bieżącym. Wykorzystanie kredytu udzielonego w rachunku kredytowym może polegać na przelaniu przyznanego kredytu na rachunek bieżący albo wypłaty mogą następować bezpośrednio z rachunku kredytu. Kredyt może być wykorzystany jednorazowo lub w transzach, czyli częściach przyznanego kredytu rozłożonych w czasie. Podobnie spłaty kredytu mogą następować ratalnie lub jednorazowo, zależnie od zawartej umowy kredytowej. Zarówno wykorzystanie jak i spłata kredytu riastępuje na wyraźną dyspozycję kredytobiorcy. W treści umowy kredytowej mogą być jednak zawarte warunki mające wpływ na rozliczenia związane z wykorzystaniem i spłatą kredytu. Najczęściej umowa kredytowa upoważnia bank do przedterminowej spłaty kredytu bez zgody kredytobiorcy, gdy utraci on zdolność kredytową. Podobnie nie spłacony w terminie kredyt może być przeksięgowany z inicjatywy banku na rachunek niespłaconych należności, zwany także rachunkiem kredytu (zadłużenia) przeterminowanego, który jest wyżej oprocentowany.