Rodzaje i forma weksli

Weksel pełni w obrotach gospodarczych wiele funkcji, wśród których można wyróżnić: funkcję płatniczą, kredytową i refinansową oraz gwarancyjną. Pełniąc funkcję płatniczą weksel może być wykorzystany do zapłaty za nabywane towary, usługi itp. Dostawca towaru przyjmujący weksel odracza zapłatę, czyli udziela nabywcy kredytu kupieckiego. Weksel użyty w takiej typowej transakcji pełni więc równocześnie funkcję płatniczą i kredytową. Dostawca może posłużyć się otrzymanym wekslem do uregulowania swojego zobowiązania wobec wierzyciela, a ten z kolei może ten sam weksel wykorzystać do opłacenia swoich zobowiązań. Weksel może być odstępowany, a więc może obiegać między wieloma podmiotami gospodarczymi uczestnicząc w kolejnych transakcjach. Każdy kolejny posiadacz weksla może refinansować się, dyskontując go przed terminem płatności w banku komercyjnym, który udzieli mu kredytu dyskontowego. Z kolei bank komercyjny może redyskontować nabyte weksle w NBP. Realizując wymienione funkcje weksel równocześnie zabezpiecza zapłatę, za co są odpowiedzialne materialnie wszystkie osoby podpisane na wekslu. Dlatego przypisuje się wekslowi funkcję gwarancyjną.

Przydatność weksla w pełnieniu wymienionych funkcji wynika z jego charakterystycznych cech, jak samoistność dokumentu i abstrakcyjność zobowiązania wekslowego, oderwanego od przyczyny wystawienia weksla i bezwzględnie wymagalnego. Zobowiązanie wekslowe jest abstrakcyjne, bo oderwane od przyczyny wystawienia weksla, a jego wystaw- ca nie może się tłumaczyć wobec posiadacza weksia nie wykonaniem świadczenia wzajemnego. Zobowiązanie wynikające z weksla jest bezwzględnie wymagalne, a w razie niezapłacenia weksla w terminie płatności dokonuje się protestu weksla, upoważniającego jego posiadacza do przymusowego egzekwowania należności w uproszczonym trybie i bez procesu sądowego. Roszczeń z tytułu weksla można dochodzić od wszystkich osób podpisanych na wekslu, które są solidarnie odpowiedzialne za zobowiązanie wekslowe. Rozróżnia się: